Projectomschrijving

De afgelopen 100 jaar zijn we steeds meer afhankelijk geworden van beperkt beschikbare fossiele grondstoffen zoals aardolie, gas en mineralen. Als we dit willen veranderen dan betekent dit een overgang van een lineaire economie naar een circulaire en biogebaseerde economie (BBE), van een economie die draait op fossiele grondstoffen naar een economie die draait op biomassa als grondstof.  Biomassa wordt nu al gebruikt voor niet-voedselgerelateerde toepassingen, zoals cosmetica, fijnchemie en (bouw)materialen. Binnen het Europese beleid is de doelstelling om tegen 2020 de broeikasemissies met 20% te verminderen en de energie-efficiëntie met 20% verhogen. In 2050 moet de  kooldioxide uitstoot 85-90% lager zijn. Om deze doelstellingen te halen is het noodzakelijk om nu nieuwe mogelijkheden te creëren voor economische ontwikkelingen door het uitbreiden van bedrijfs- en onderzoeksactiviteiten in koolstofarme technologieën.

De uitdaging die voor ons ligt is enorm. De voorraden nemen af, maar de vraag naar grondstoffen neemt nog toe. De BBE wordt vooral geassocieerd met de valorisatie van reststromen en het cradle-to-cradle concept. De beschikbare reststromen zullen echter niet volstaan als grondstof voor de BBE.

De landbouw is een potentiele producent van grondstoffen voor de BBE, hetzij door nieuwe teelten, andere mogelijkheden van bestaande teelten of van onbenutte nevenstromen. De plantaardige productie was in het verleden vooral georiënteerd op voortbrengen van voedsel voor de mens en voeder voor dieren. De afgelopen jaren ontstond toenemende interesse voor andere toepassingen van  biomassa als grondstof, bijvoorbeeld voor vezels, brandstof en hoogwaardige producten zoals aromaten en biociden. Biomassa kan in de toekomst dienen als aanvulling op, en uiteindelijk vervanging voor, de klassieke petrochemische raffinage.

Dit project heeft als doel om het efficiënt gebruik van hulpbronnen te bevorderen middels het innoveren van producten, toepassingen en processen met focus op de BBE. Samenwerking tussen de primaire sector en KMO’s of andere bedrijven door implementatie van nieuwe toepassingen staat hierbij centraal. De samenwerking van onderzoeksinstellingen en bedrijven zorgt voor een concrete ketengerichte aanpak die ook na het einde van het project kan verder gezet worden. De concurrentiepositie van de bedrijven in de grensregio wordt door het ontwikkelen van deze nieuwe kennis verbeterd waarbij duurzame ontwikkeling centraal staat.

Wat doet KdG?

Het onderzoekscentrum Duurzame Industrie van KdG is betrokken in werkpakketten 4 en 5 van het project.

Werkpakket 4 handelt over hoogwaardige olietoepassingen vanuit oliehoudende gewassen. In het kader van dit werkpakket voert het EC DC extracties en analyses uit op zaden afkomstig van verschillende projectpartners (Rusthoeve, proefcentrum Herent en ILVO). Op basis van de resultaten van de analyses (oliegehalte, vetzuurprofiel, aanwezigheid van hoogwaardige nevencomponenten) wordt gezocht naar economisch relevante toepassingen voor de verschillende oliën. Uit het onderzoek dat de afgelopen jaren gevoerd is, is gebleken dat goudsbloemzaadolie een zeer interessante olie is. Tijdens het laatste projectjaar, dat momenteel loopt, ontwikkelt KdG samen met 2 industriële partners (Boss Paints en SynRes) een verf/hars op basis van deze olie.

Werkpakket 5 handelt over natuurlijke grondstoffen voor onkruidonderdrukking en groene gewasbeschermingsmiddelen (ggb). De focus van het EC DC ligt hier op de ggb. Eerst werd een optimale methode ontwikkeld voor de extractie van biocide componenten uit verschillende plantaardige materialen. Vervolgens werd een GC-MS methode op punt gesteld voor de analyse van de extracten. Momenteel gebruikt het EC DC extracten van pyrethrum, boerenwormkruid, sorghum, akkerdistel, akkermelkdistel, bijvoet, miscanthus, venkel, tijm, pepermunt en komijn in bactericide en fungicide testen.