Studeren in het hoger onderwijs

Het hoger onderwijs is de voorbije jaren grondig veranderd. Maar hoe zit het juist?

Graduaat, bachelor of master

Graduaatsopleiding

  • Een korte opleiding van 1,5 tot 2 jaar (90 tot 120 studiepunten)

  • Op en top praktijkgericht: 1/3 verplicht werkplekleren

  • Deze opleiding bereidt je helemaal voor op een beroep

  • Volg je aan een hogeschool

Professionele bacheloropleiding

  • 3-jarige opleiding (uitzondering Verpleegkunde = 4 jaar)
  • Stevige mix van theorie en praktijk
  • Na afstuderen ben je meteen inzetbaar op de arbeidsmarkt
  • Volg je aan een hogeschool

Academische bacheloropleiding

  • 3-jarige opleiding (180 studiepunten)

  • Brede wetenschappelijke en/of artistieke vorming

  • Voorbereiding op een master

  • Volg je aan een universiteit

Academische masteropleiding 

  • Minstens 60 studiepunten = 1 jaar
  • Intense wetenschappelijke en/of artistieke vorming
  • Volg je aan een universiteit

School of Arts

  • Academische en professionele kunstopleidingen

Verder studeren na het behalen van een diploma

  • Ba-na-ba (bachelor-na-bachelor)
    Heb je al een bachelor op zak, dan kan je je nog specialiseren via een bijkomende bacheloropleiding. Het is een opleiding van 60 studiepunten.
  • Ma-na-ma (master-na-master)
    Heb je al een master op zak, dan kan je je nog specialiseren via een bijkomende masteropleiding. Een manama-opleiding omvat minstens 60 studiepunten.
  • Vervolgtraject
    Wil je na je graduaatsopleiding toch verder studeren dan kan je via een vervolgtraject een professionele bachelor behalen. Bekijk de mogelijkheden bij de opleiding van jouw keuze.
  • Schakelprogramma
    Ook na een professionele bachelor kan je nog een master behalen. Je moet dan eerst een schakelprogramma van 45 tot 90 studiepunten volgen, waarna je kunt starten met een masteropleiding.

Afstudeerrichtingen en trajecten

  • Een afstudeerrichting is een duidelijk afgebakend geheel binnen een opleiding, gericht op een afzonderlijk beroepenveld, waarin je je specialiseert en kan afstuderen. Een afstudeerrichting omvat minstens 30 studiepunten en staat op je diploma vermeld. De Vlaamse regering stelt de lijst met mogelijke afstudeerrichtingen op.
  • Een traject is een pakket van keuze-opleidingsonderdelen of een onderdeel van een afstudeerrichting. Het aantal studiepunten is beperkt en afhankelijk van de inhoud van het traject. Het is geen aparte opleiding of afstudeerrichting en staat niet vermeld op je diploma.

Hogeschool of universiteit?

  • Hogescholen bieden HBO5-, graduaats- en professionele bacheloropleidingen aan.
    Uitzondering: School of Arts. Zo kan je aan KdG een academische bachelor / master Beeldende Kunsten behalen.
  • Universiteiten bieden academische bachelor- / masteropleidingen aan.

Contracten

Als je inschrijft in het hoger onderwijs, sluit je een van volgende contracten af:

  • diplomacontract: je schrijft je in met als doel een diploma te behalen (bachelor of master)
  • creditcontract: je schrijft je in met als doel te slagen voor een of meer vakken (opleidingsonderdelen). Als je slaagt voor die vakken, behaal je een creditbewijs.
  • examencontract: je wil een diploma of creditbewijs behalen, maar geen lessen volgen. Je neemt dus enkel deel aan de examens.

Studiepunten

  • Een opleiding en opleidingsonderdelen (vakken) worden uitgedrukt in studiepunten. 
  • Een studiepunt drukt de tijd uit die je als student investeert in een opleiding of een opleidingsonderdeel. 
  • Een studiepunt staat gelijk aan 25 à 30 uren studietijd.
  • Het hoger onderwijs stelt per opleiding studiepakketten samen van 60 studiepunten per academiejaar, dat is een modeltraject. 
  • Graduaatsopleidingen tellen 90 tot 120 studiepunten.
  • Een bacheloropleiding telt 180 studiepunten (uitzondering: bachelor Verpleegkunde telt uitzonderlijk 240 studiepunten)
  • Een masteropleiding telt minstens 60 studiepunten.

Modeltraject of persoonlijk deeltraject (PDT)

De meeste studenten kiezen bij inschrijving voor een modeltraject en volgen dus een uitgestippeld programma dat bestaat uit 3 of 4 deeltrajecten (jaren) van telkens 60 studiepunten.

Je kan er echter ook voor kiezen je studieloopbaan anders in te delen en op een ander tempo te studeren. In dit geval volg je een persoonlijk deeltraject (PDT). Ook als je bepaalde vakken moet hernemen, schakel je over op een PDT.

Leerkrediet

Bij de start in het hoger onderwijs krijg je van de Vlaamse Overheid een leerkrediet van 140 studiepunten. Dat leerkrediet gebruik je doorheen je volledige studieloopbaan.

  • Bij elke inschrijving wordt het aantal studiepunten waarvoor je je inschrijft afgetrokken van het leerkrediet. Als je slaagt voor je vakken, krijg je de studiepunten terug bij je leerkrediet.
  • Je hebt leerkrediet nodig om je te kunnen inschrijven voor een opleiding.

Alle info over het leerkrediet

De ‘harde knip’

  • De decretale drempel is een nieuwe maatregel vanuit de Vlaamse overheid voor studenten die zich voor de eerste keer inschrijven in een bepaalde bacheloropleiding.
  • Studenten moeten aan het einde van het tweede jaar geslaagd zijn voor alle vakken die ze opnemen in het eerste jaar. Voor de meeste studenten gaat dit om 60 studiepunten.
  • Als je niet geslaagd bent voor alle vakken kan je je niet meer inschrijven voor dezelfde bacheloropleiding, ook niet als je van hogeschool/universiteit verandert.